به گزارش مشرق، بازار خودرو در ماه‌های اخیر با تغییرات قابل توجه و شرایط غیرقابل پیش‌بینی روبه‌رو بوده است. با وجود افزایش نرخ دلار و انتظارها برای رشد قیمت خودرو، قیمت‌ها در بازار حتی کاهش یافته یا حداقل در سطح ثابتی باقی مانده‌است. این وضعیت، مجموعه‌ای از عوامل اقتصادی، روانی و عملیاتی را شامل می‌شود که در مجموع باعث شده بازار خودرو به رکود نسبی یا حتی رکود کامل نزدیک شود.
یکی از مهم‌ترین عوامل این شرایط، کندی ترخیص خودروهای وارداتی از گمرک و تأخیر طولانی شرکت‌های واردکننده در تحویل خودروهاست. مصرف‌کنندگان، به‌ویژه آن‌هایی که به قصد استفاده شخصی خودرو خریداری می‌کنند، به دلیل عدم اطمینان نسبت به زمان تحویل، از ورود به بازار خودداری می‌کنند.
در کنار این، برخی نمایندگی‌ها با تبلیغ موجودی خودرو و دریافت پیش‌پرداخت از مشتریان، بدون تحویل واقعی، اعتماد مردم را بیش از پیش کاهش داده‌اند. این موضوع باعث شده بسیاری از خریداران بالقوه از خرید منصرف شوند یا تصمیم خود را به آینده موکول کنند.
در بخش خودروهای داخلی نیز تغییرات قابل توجهی رخ نداده است. کاهش شکاف قیمتی بین قیمت کارخانه و بازار آزاد باعث شده خودرو دیگر یک کالای سرمایه‌ای جذاب نباشد.
*قیمت‌ها کاهش یافت، اما خریداری نیستدر گذشته، بسیاری از معاملات خودرو با انگیزه سرمایه‌گذاری انجام می‌شد؛ به این معنا که افراد خودرو را خریداری می‌کردند تا در کوتاه‌مدت از افزایش قیمت سود ببرند. اما با کاهش این شکاف و کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری، خرید خودرو بیشتر جنبه مصرفی پیدا کرده و همین امر حجم تقاضای واقعی را کاهش داده است. در نتیجه، اکنون تنها تقاضای موجود مربوط به مصرف‌کنندگان واقعی است که برای رفع نیاز روزمره خود یا جایگزینی خودروهای فرسوده اقدام می‌کنند، و حجم این تقاضا بسیار محدود است.
در شرایط فعلی نوسانات شدید نرخ ارز و شرایط اقتصادی کشور باعث شده تصمیم‌گیری برای خرید خودرو دشوار شود. خریدار نمی‌تواند اطمینان داشته باشد که با خرید خودرو در نرخ فعلی متضرر نخواهد شد و فروشنده نیز به کاهش قیمت رضایت ندارد، زیرا آینده قیمت‌ها برای او نامطمئن است. این بی‌ثباتی باعث شده معاملات به شکل چشمگیری کاهش یابد و حتی کسانی که قصد فروش خودرو شخصی برای استفاده خود دارند، با مشکل مواجه شوند.
یکی دیگر از عوامل مؤثر، کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان است. قیمت بالای خودرو و محدود شدن درآمد خانوارها باعث شده بسیاری از افراد حتی اگر قصد جایگزینی خودرو فرسوده خود را داشته باشند، خرید خود را به تعویق بیندازند. در چنین شرایطی، حتی تقاضای مصرف‌کننده واقعی نیز به شدت محدود می‌شود و بازار به سمت رکود عمیق حرکت می‌کند.
براساس اظهارات اسد کرمی، رئیس اتحادیه صنف نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران، بازار خودرو این روزها در رکود مطلق قرار دارد و خریدار واقعی تقریباً وجود ندارد. حتی فروشندگان شخصی نیز برای فروش خودروهای خود با مشکل مواجه‌اند و حجم معاملات روزانه به میزان چشمگیری کاهش یافته است.
وی گفت: تأثیرات روانی ناشی از شرایط اقتصادی و سیاسی نیز بر بازار خودرو قابل توجه است. نوسانات نرخ ارز، عدم ثبات اقتصادی و پیش‌بینی‌های نامطمئن از آینده باعث شده خریداران با احتیاط عمل کنند و فروشندگان نیز از کاهش قیمت‌ها خودداری کنند. این چرخه باعث شده معاملات متوقف و فضای بازار به سمت رکود کامل پیش رود.
به گفته کرمی، پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد تا زمانی که ثبات اقتصادی و ثبات نرخ ارز ایجاد نشود و تأخیرهای تحویل خودروها کاهش نیابد، بازار خودرو وضعیت رکود خود را حفظ خواهد کرد. بازگرداندن اعتماد مصرف‌کننده از طریق شفافیت در عرضه خودرو و تحویل به موقع، همراه با نظارت دقیق بر عملکرد نمایندگی‌ها، می‌تواند بهبود نسبی بازار را فراهم کند.
در نهایت، بازار خودرو ایران در شرایط فعلی با ترکیبی از رکود، بی‌اعتمادی، کاهش قدرت خرید و نوسانات ارزی روبه‌روست. خودرو دیگر کالای سرمایه‌ای جذاب نیست و تقاضای محدود مصرف‌کننده واقعی نیز به دلیل قیمت‌های بالا و نامطمئن بودن شرایط، کاهش یافته است. تا زمان ایجاد ثبات در اقتصاد، انتظار بهبود قابل توجهی در این بازار وجود ندارد و روند رکود ادامه خواهد داشت.
منبع: تسنیم
